Çalışan sağlığı merkezi kısa adıyla çasmer : Sağlık Bakanlığına bağlı, işyerlerine iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri sunmak üzere 6331 sayılı Kanun kapsamında yetkilendirilen, gerekli donanım ve personele sahip birimi ifade etmektedir.
Çalışanlarınızın sağlık raporu ihtiyaçları için, bursa çasmer, istanbul çasmer, kütahya çasmer, izmir çasmer gibi büyük şehirlede il sağlık müdürlüklerine bağlı birimler ve osgb ler aracılığıyla çalışan sağlığı ihtiyaçlarınızı karşılayabilirsiniz. 2016 yılından bu yana çalışan sağlığı merkezi olarak hizmet veren tıbbi laboratuvarları özel sektör olarak çasmer olarak ise sağlık il müdürlükleri çalışanlarınızın işe giriş sağlık raporu için gerekli olan tıbbi tahlilleri yapmaya devam ediyor. Sağlık Raporu ihtiyaçlarınız için aşağıdaki iletişim butonlarımıza tıklayarak iletişime geçebilirsiniz.
Çalışan Sağlığı Merkezi, Çasmer Firmaları ‘nımı Arıyorsunuz?
Mevzuatımıza 20 Ocak 2022 tarihli resmigazete ‘de yayımlanması ile birlikte İş Sağlığı ve Güvenliği tanımlarında yer aldı.
Çasmer, Çalışan Sağlığı merkezi tanımının yanında sabit tıbbi mekanlar tanımlarıyla ‘da anılmaktadır. Bu tanımı isgb, osgb, ler içinde kullanıldığını belirtmemizde yarar var.
Sabit Tıbbi mekanlar’da hangi yeterlilikler bulunmalı?
Diğer bir tanımla çasmer, çalışan sağlığı merkezi olabilmek için hangi şartları taşımalıyız? Bunun için öncelikle iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği ile birlikte sağlık bakanlığı tarafından belirtilen şartların sağlanması gerekmektedir. Bu şartları sağlamayan, isgb, osgb, çasmer, ‘ler, ÇALIŞANLARIN SAĞLIK GÖZETİMİNE YÖNELİK TIBBİ TETKİKLERİN USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK ‘te belirtilen tıbbi tetkik hizmetlerini yerine getiremez.
- Tıbbi laboratuvar hizmeti verilecek alanlarda, Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliğinin basit hizmet laboratuvarlarına ilişkin fiziki şartları aranır.
- Sabit tıbbi tetkik mekânı olarak kullanılacak odalara İSGB, OSGB veya ÇASMER’in onaylı yerleşim planında yer verilir.
- Röntgen görüntüleme ve/veya laboratuvar hizmetleri birbirlerinden ve diğer tıbbi tetkiklerden ayrı ve bağımsız olacak şekilde en az bir odada bulunmak zorundadır.
- Tüm odaların girişlerine odalarda yapılan tıbbi tetkikleri belirtir levha ile uyarıcı levhalar asılır.
- Tüm odalarda havalandırma, aydınlatma ve iklimlendirme sistemleri bulunur.
- Röntgen görüntüleme hizmeti verilecek oda veya odalar, Nükleer Düzenleme Kurumunun mevzuatı, rehberleri ve diğer düzenlemelerinde belirlenen şartlara uygun olarak hazırlanır ve içlerinde yer alan röntgen cihazları için Nükleer Düzenleme Kurumundan lisans alınır.
- İSGB, OSGB ve ÇASMER’ler bu maddede belirtilen hizmeti sunabilmek için sabit tıbbi tetkik mekânına asgari bir işyeri hekimini sorumlu olarak tayin eder.
- Sabit tıbbi tetkik mekânında yapılan tüm tıbbi tetkikler ile yapılan işlemin sonucundan doğan her türlü zarar veya kusurdan sabit tıbbi tetkik mekânından sorumlu olan işyeri hekimi, işlemi yapan tıbbi tetkik personeli ile mekânın sahibi kurum veya kuruluş sorumludur.
- Cezai sorumluluk gerektiren durumlarda genel hükümler uygulanır.
- Sabit tıbbi tetkik mekanı hizmeti verecek olan OSGB veya ÇASMER, hizmet vereceği işyeri ile hizmetin fiili olarak gerçekleşeceği tarihten en az bir gün öncesinde İSG-KATİP üzerinden karşılıklı olarak sabit tıbbi tetkik mekanı sözleşmesi düzenler.
- Taraflarca onaylanmamış sözleşme ile tıbbi tetkik hizmeti gerçekleştirilemez.
- Sabit tıbbi tetkik mekânlarında tetkiki yapılacak çalışanın kimlik doğrulama işleminin; Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kabul edilen biyometrik yöntemlerle ve nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, evlenme cüzdanı veya pasaport belgelerinden biri ile yapılması zorunludur.
- Tetkiki yapılacak çalışanın kimliği doğrulanmadan tetkik işlemi gerçekleştirilemez.
Çalışan Sağlığı Merkezi Açmak İçin Gerekli Asgari Şartlar ‘ı yukarıda sıraladıktan sonra bu mekanlarda çalışanlara hangi sağlık hizmetleri sunulabilir. Hangi Tetkikler yapılır bu konu üzerine yoğunlaşabiliriz.
Çalışan Sağlığı Merkezlerinde Hangi Tahliller Yapılabilir?
Röntgen görüntüleme hizmetleri
PA Akciğer Grafisi olarak ‘ta belirtilen röntgen görüntüleme hizmetleri sunulurken Radiyoloji, Radiyom ve Elektrikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanun ve bu Kanuna dayanan ilgili alt düzenlemelerin hükümlerine göre yürütülür. Aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.
Röntgen cihazının donanımı ve teknik özellikleri Neler Olmalı?
- Sağlık Bakanlığının sağlık bilgi sistemlerine entegre edilebilir olur. Mikrofilm cihazları ve filmi kullanılamaz.
- Röntgen görüntüleme hizmeti verecek olan gezici iş sağlığı aracı ve/veya sabit tıbbi tetkik mekanına uygun teknik özellikte ve donanımda röntgen cihazı ve/veya sistemi kurulup, cihazın/sistemin detektör ve/veya kaset-ışın mesafesi ve röntgen çekimi asgari olarak mevcut standartlara uygun şekilde gerçekleştirilir.
- Bilgisayarlı radyografi (CR) veya dijital radyografi (DR) tekniği kullanılmış tetkikler, dijital ortamda DICOM formatında (CD, hard disk veya taşınır bellekle) işyerine teslim edilir. Ek olarak işyeri tarafından talep edilmesi halinde, en az 35×35 cm ebatlarındaki filme basılarak da işyerine teslim edilebilir.
Röntgen cihazlarının kalibrasyon ve yorumlama işlemlerinde aşağıdaki şartlara uyulur.
- Röntgen Cihazının Kalibrasyonu düzenli aralıklarla ilgili standartlar doğrultusunda yetkili servislerce yapılır.
- Bütün PA akciğer radyografileri, tıbbi görüntüleme teknisyeni/teknikeri tarafından çekilir.
- Bütün PA akciğer radyografileri, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) kalite ve standartlarına uygun olarak çekilir.
- PA akciğer radyografisinin radyolojik yönden raporlandırma işlemi yapılmayan durumlarda değerlendirilmesi işyeri hekimi tarafından gerçekleştirilir.
- İşyerinin işyeri hekiminin talebi halinde PA akciğer radyografilerinin radyoloji yönünden raporlandırılması işlemi, radyoloji uzman hekimi tarafından yapılır.
- Pnömokonyoz yapan tozlara maruz kalan çalışanların PA akciğer radyografilerinin pnömokonyoz yönünden değerlendirme ve raporlandırma işlemleri, ILO tarafından yayımlanan güncel rehbere göre Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yetkilendirilmiş okuyucular tarafından gerçekleştirilir.
AudioMeter, Odyo, İşitme Testi
Piyasa ‘da çeşitli isimlerle anılan işitme testi odyo, odyometre asıl adıyla audiometer ‘dir. Çalışan Sağlığı Merkezlerinde işitme testi gerçekleştirebilmek için aşağıdaki hususlar göz önüne alınmalıdır.
- İşitme Testi için sabit yada taşınabilir tarama odyometri cihazları kullanılabilir.
- Testler sessiz kabinlerde yapılmalıdır.
- İşitme testi için otomatik veya manuel odyometre kullanılabilir.
- İşitme testi uygun yöntem ve çalışanın en düşük seviyedeki duyma kaybını bile tespit edebilecek ses düzeyleri kullanılarak yapılır.
- Sessiz kabin ve odyometrelerin kalibrasyonu, yetkili servislerce ilgili standartlar doğrultusunda düzenli aralıklarla yapılır, ölçüm sonuçlarının güvenilir olduğu kontrol edilir ve raporlanır. Ekipmana, kullanım sıklığına göre teknik ve hijyenik bakım yapılır ve kayıt altına alınır.
- İşitme testinin yapılacağı kabin, tarama testini yapacak olan tıbbi tetkik personelinin bulunacağı alan ve gerekli ekipmana ayrılmış olan alan toplamda en az dört metrekare olur.
- İşitme testinin yapılacağı oda veya kabinin içi ve çevresinde yeterli ısıtma, havalandırma ve aydınlatma ile uygun hijyen koşulları sağlanır.
- Gezici iş sağlığı araçlarında kullanılan sessiz kabin, aracın dengesini bozmayacak ve trafik güvenliğini tehlikeye sokmayacak şekilde araç içinde sabitlenir.
- İşitme testinin yapılacağı esnada aracın sabitlemesi yapılır ve motor kapalı tutulur.
- Gezici iş sağlığı araçlarında işitme testi yapılırken başka bir işlem yapılamaz.
- İşitme testi; odyolog veya odyometrist tarafından yapılır.
- İşitme testi sonuçları işyerinin işyeri hekimi tarafından değerlendirilir.
- İşyerinin işyeri hekiminin talebi halinde testin raporlandırılması işlemi, kulak burun boğaz uzman hekimi tarafından yapılır.
SFT, Solunum Fonksiyon Testi
- Solunum fonksiyon testleri ilgili standarda uygun olarak yapılır.
- Solunum fonksiyon cihazının kalibrasyonu düzenli aralıklarla ilgili standartlar doğrultusunda yetkili servislerce yapılır. Ekipmana, kullanım sıklığına göre günlük veya haftalık olarak teknik ve hijyenik bakım yapılır ve kayıt altına alınır.
- Solunum fonksiyon testleri, ilgili branştan tıbbi tetkik personeli tarafından yapılır.
- Solunum fonksiyon testi sonuçları işyerinin işyeri hekimi tarafından değerlendirilir.
- İşyerinin işyeri hekiminin talebi halinde testin raporlandırılması göğüs hastalıkları uzman hekimi tarafından yapılır.
Göz Fonksiyon Ölçümleri, Göz Muayenesi
Özellikle ekranlı araç çalışanları, operatörleri için talep edilen göz muayenelerinin Sabit Tıbbi mekanlarında aşağıdaki hususlara dikkat edilir.
Göz Muayenelerinde hangi ölçümler gerçekleştirilebilir?
- göz içi basıncı,
- göz kırılma kusurları ölçümü,
- kornea çapı ölçümü,
- kornea kalınlığı ölçümü
bu ölçümler ilgili standartlara uygun olarak yapılabilir.
Göz ölçüm cihazı kalibrasyonu ve ölçüm personeline dair bilgiler
- Göz Ölçüm Cihazlarının kalibrasyonu düzenli aralıklarla ilgili standartlar doğrultusunda yetkili servislerce yapılır.
- Göz fonksiyon ölçümlerini ilgili branştan tıbbi tetkik personeli yapar.
- Göz fonksiyon ölçüm sonuçları işyerinin işyeri hekimi tarafından değerlendirilir.
- İşyerinin işyeri hekiminin talebi halinde ölçüm sonuçlarının raporlandırılması göz hastalıkları uzman hekimi tarafından yapılır.
Elektrokardiyografi (EKG) çekimi
- EKG çekimi, ilgili standarda uygun olarak yapılır.
- EKG cihazının kalibrasyonu düzenli aralıklarla ilgili standartlar doğrultusunda yetkili servislerce yapılır.
- EKG çekimini, ilgili branştan tıbbi tetkik personeli yapar.
- EKG testi sonuçları işyerinin işyeri hekimi tarafından değerlendirilir.
- İşyerinin işyeri hekiminin talebi halinde ölçüm sonuçlarının raporlandırılması kardiyoloji uzman hekimi tarafından yapılır.
Numune alma ve laboratuvar tetkik işlemleri
Çalışan Sağlığı Merkezleri ‘nde Hangi Numune’ler alınabilir?
Numune alma hizmeti veren İSGB, OSGB ve ÇASMER’ler, sabit tıbbi tetkik mekanı ve/veya gezici iş sağlığı araçlarında; çalışanların sağlık gözetimi amacıyla yapılması gereken;
- biyokimya
- hematoloji
- mikrobiyoloji
- toksikoloji
testleri için gerekli olan numuneleri alır.
Numune alma işleminde hangi şartlara uyulması gerekir?
- Laboratuvar tetkikleri için numune alımı Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak yapılır.
- Numunelerden santrifüj edilmesi gerekenlerin santrifüj işlemi taşınma öncesinde tamamlanır.
- Numunelerin uygun sıcaklıkta taşınması sağlanır.
- Numunelerin taşınma sırasında zarar görmesini engelleyecek nitelikte taşıma kapları bulundurulur.
- Taşınması esnasında soğuk zincir gerektiren numuneler, uygun numune taşıma kaplarında ve buzdolabına konularak taşınır.
- Taşıma sırasındaki sıcaklık takip edilerek kayıt altına alınır.
- Bu işlemler gezici iş sağlığı aracı veya sabit tıbbi tetkik mekânından sorumlu işyeri hekiminin kontrolünde yapılır.
- Numune alma işlemini, ilgili branştan tıbbi tetkik personeli yapar.
- Numuneler;
- numunenin kime ait olduğu,
- kim tarafından alındığı,
- numune alınma,
- laboratuvar teslim ve işlem saati ile bunların tarihi,
- numune türü gibi bilgilerle etiketlendirilerek kimliklendirilir ve kayıt altına alınır.
- Alınan numuneler, 25/9/2010 tarihli ve 27710 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Enfeksiyöz Madde ile Enfeksiyöz Tanı ve Klinik Örneği Taşıma Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak taşınır.
- Numuneler muhafaza şartlarına uygun şekilde nakledilir ve bu maddede belirtilen bütün hükümleri sağlayarak numune alım saatinden itibaren en geç 48 saat içinde analiz edilir.
- Test sonuçları hizmet alan işyerinin işyeri hekimi tarafından değerlendirilir.
- Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliğine göre uzman/uzman hekim tarafından raporlanması gereken testlerin sonuçları Sağlık Bakanlığınca ruhsatlandırılmış tıbbi laboratuvarda görev yapan ilgili uzman/uzman hekim tarafından raporlanır.
Basit Hizmet Laboratuvarı
İSGB, OSGB ve ÇASMER’ler, Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliği hükümlerine göre bünyelerinde basit hizmet laboratuvarı kurabilir. Basit hizmet laboratuvarı olan İSGB, OSGB ve ÇASMER’ler, Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliğinin Ek-9’unda yer verilen testleri yapar.
Çalışılmasına izin verilmeyen tetkikler hangi laboratuvarda yapılacak
Basit hizmet laboratuvarı olmayan İSGB, OSGB ve ÇASMER’lerin tetkikleri ile basit hizmet laboratuvarlarında çalışılmasına izin verilmeyen tetkikler Sağlık Bakanlığınca ruhsatlandırılmış tıbbi laboratuvarlarda yaptırılır.
Sabit Tıbbi Mekan, Çalışan Sağlığı Merkezi Başvuru İşlemleri
Yönetmelikte belirtilen sağlık hizmetlerini sunabilmek için aşağıda yer alan belgelerle birlikte bulunduğu ilin müdürlüğüne (il sağlık müdürlüğü) başvurur:
- Yapılacak hizmetin içeriğini belirtir dilekçe.
- İSGB’ler için işveren imzalı olur yazısı ile işyerinde görevli iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve zorunlu olması veya bulunması halinde diğer sağlık personeli görevlendirme belgeleri.
- Sabit tıbbi tetkik mekânı ve/veya gezici iş sağlığı aracı hizmetini vermek üzere görevlendirilecek personelin nüfus cüzdanı sureti, diploma ve/veya uzmanlık belgesinin sureti, görevlendirildiklerine dair sözleşmelerin suretleri ve bir vesikalık fotoğraf.
- Gezici iş sağlığı aracı araç ruhsatı ve trafik muayene belgesi.
- Röntgen görüntüleme hizmetinde kullanılacak araç veya mekânda bulunan her röntgen cihazı için Nükleer Düzenleme Kurumu tarafından verilmiş lisans belgesi.
- Sabit tıbbi tetkik mekânı ve/veya gezici iş sağlığı aracı içinde bulunan tüm tıbbi cihazların cinsi, markası, modeli, barkodu (ürün numarası) ve seri numarası bilgileri.
- Faaliyette bulunacağı alana göre izin belgeleri için öngörülen belge düzenleme ücretinin ilgili müdürlüğün döner sermaye hesabına yatırılmış olduğuna dair belge.
- Sabit tıbbi tetkik mekanı için İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliğinde belirtilen oda ve kısımları da gösteren yerleşim planı ile bu Yönetmelik kapsamında kullanılacak oda ve kısımları gösterir yerleşim planı.
- Gezici iş sağlığı aracı hizmeti verecek olan OSGB, ÇASMER ve 6 ncı maddenin ikinci fıkrası kapsamında gezici iş sağlığı aracı bulundurmasına izin verilen İSGB’ler, ilgili müdürlüğe başvuru yaparak “Gezici İş Sağlığı Aracı İzin Belgesi” ve sorumlu işyeri hekimi veya hekimleri de dahil olmak üzere çalıştıracakları tüm personel için “Çalışma İzin Belgesi”ni temin eder. İzin belgesi olmadan gezici iş sağlığı aracı hizmeti sunulamaz veya personel çalıştırılamaz. Personelin kullanabileceği tıbbi cihaz veya cihazlar çalışma izin belgesinde belirtilir. Çalışma izin belgesinde yer almayan tıbbi cihaz veya cihazlar personel tarafından kullanılamaz. İzin belgelerinin birer örneği gezici iş sağlığı aracı içerisinde muhafaza edilir.
- Sabit tıbbi tetkik mekânı hizmeti sunmak isteyen İSGB, OSGB ve ÇASMER’ler ilgili müdürlüğe başvuru yaparak “Sabit Tıbbi Tetkik Mekânı İzin Belgesi” ve sorumlu işyeri hekimi veya hekimleri de dâhil olmak üzere çalıştıracakları tüm personel için “Çalışma İzin Belgesi”ni temin eder. İzin belgesi olmadan sabit tıbbi tetkik mekânı hizmeti sunulamaz veya personel çalıştırılamaz. Personelin kullanabileceği tıbbi cihaz veya cihazlar çalışma izin belgesinde belirtilir. Çalışma izin belgesinde yer almayan tıbbi cihaz veya cihazlar personel tarafından kullanılamaz. İzin belgelerinin birer örneği sabit tıbbi tetkik mekânı içerisinde muhafaza edilir.
- Mevcut izin belgesinin kapsamının genişletilmesi veya izin belgesinin herhangi bir sebeple yenilenmesi durumunda izin belgesi ücreti tekrar tahsil edilir.
